November 14

Մագաղաթ

մագաղաթ | Միրաքյան Դավիթ

Մագաղաթը ըստ հունական ավանթության ստեղծվել է Պերգամոն քաղաքում,այդ պատճառով կոչվել է Պերգամենտ։

Հայերը շատ տարիներ առաջ երբ թուղթ և մատիտ չկար , հատուկ ներկեր և մագաղաթ էին օգտագործում։ Մատենադարանում գտնվում են մագաղաթի վրա գրված գրությունները։Մագաղաթը ստանում են ուլի կամ հորթի կաշվից,քերթելով էին ստանում կաշին և այդ պատճառով քերթողներ էին համարվում գրողները ,պատմիչները օրինակ Մովսես Խորենացուն քերթողահայր էին անվանում։Օտարները չէին հասկանում թե ինչու են հայերը քերթում կենդանիներին ,բայց հայերը հավատում են  ,որ հացի պակասից մարդու մարմինն է մեռնում ,իսկ գրքի պակասից հոգին։

Ամենամեծ մագաղաթը <<Մշո ճառընտիր>>ն է,որ ունեցել է 660 թերթ ,իսկ ամենափոքրը լուցկիի  տուփից փոքր ։

November 14

Մաթեմ

Խնդիրներ պատկերների պարագծերի և մակերեսների վերաբերյալ

  • Ուղղանկյան պարագիծը հավասար է նրա լայնության և երկարության գումարի կրկնապատիկին։

  • Ուղղանկյուն
    լայնություն Ուղղանկյան մակերեսը հավասար է նրա երկարության և լայնության արտադրյալին։

երկարություն

  • Քառակուսին այն ուղղանկյունն է, որի լայնությունը հավասար է երկարությանը։
  • Քառակուսու բոլոր կողմերը հավասարեն։
  • Քառակուսու պարագիծը հավասար է կողմի քառապատիկին։
  • Քառակուսու մակերեսըհաշվելու համար նրա կողմը բազմապատկում ենքիրենով։

Քառակուսի

Եռանկյան պարագիծը հավասար է նրա 3 կողմերի երկարությունների գումարին։

Քառանկյան պարագիծը հավասար է նրա 4 կողմերի երկարությունների գումարին։

Սիրելի սովորողներ այսօրվա ձեր աշխատանքը սա է՝

Առաջադրանքներ

  1. Հաշվի՛ր 25սմ և 10սմ կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:

պարագիծը = 10 + 25 = 35 x 2= 70 սմ

մակերեսը = 25 x 10 =250 սմ

  1. Ուղղանկյան լայնությունը 84սմ է, իսկ երկարությունը 6 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։ 84 +6 = 90 սմ

պարագիծը = 90 + 84 = 174 x 2 =348 սմ

մակերեսը = 84 x 90 = 7560 սմ

  1. Գտի՛ր քառակուսու մակերեսը և պարագիծը՝ իմանալով, որ նրա կողմի երկարությունը 5 դմ է։ պարագիծը = 5 + 5+ 5 + 5 = 20 դմ մակերեսը= 5 x 5 = 25 դմ
  2. Քառակուսու պարագիծը 36 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու մակերեսը։ պարագիծը = 36 սմ , կողմի երկարությունը = 36 : 4 = 9 սմ մակերեսը = 9 x 9 =81uմ
  3. Քառակուսու 3 կողմերի գումարը 36 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու մակերեսը։ 36: 3 = 12 սմ, մակերեսը = 12 x 12 = 144 սմ
  4. Մի ուղղանկյան լայնությունը 50սմ է, իսկ երկարությունը 60սմ է, իսկ մյուս ուղղանկյան լայնությունը 70սմ է, իսկ երկարությունը 80սմ է։ Որքանո՞վ է մեծ ուղղանկյան մակերեսը մեծ փոքր ուղղանկյան մակերեսից։ մակերեսը փոքր ուղղանկյան = 50 x 60 = 3000 uմ մակերեսը մեծ ուղղանկյան = 70 x 80 = 5600 սմ 5600 – 3000 = 2600 սմ
  5. Հաշվի՛ր 4դմ, 6դմ և 7դմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։ պարագիծը = 4 + 6 + 7 = 17 դմ
  6. Հաշվի՛ր 5սմ, 4սմ, 6սմ և 7սմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։ պարագիծը = 5 + 4 + 6 +7 =22 սմ
  7. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 46 է։
  8. Քառակուսու մակերեսը 36 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։ 6 x 6 = 36 մակերեսը կողմը = 6 uմ

Սիրելի սովորողներ, կատարեք չափումներ ու հաշվեք ձեր հյուրասենյակի հատակի մակերեսն ու պարագիծը։

հյուրա սենյակի լայնությունը 480 սմ , իսկ երկարությունը 520 սմ։

պարագիծը = 520 +480= 1000 x 2 = 2000 սմ

մակերեսը = 520 x 480 = 62400սմ